الآداب الدینیة للخزانة المعینیة (طبرسی)الآدابُ الدّیِنیَّهِ لِلْخِزانَهِ الْمُعینِیَّه، کتابی اخلاقی به زبان عربی نوشته مفسر شیعی ایرانی ابوعلی فضل بن حسن طبرسی (۴۶۹ـ ۵۴۸ ق/۱۰۷۷ـ۱۱۵۴م) است. کتاب درباره آداب و سنّت ها و اعمال و ادعیه زندگی روزانه بر پایه روایات وارده از امامان معصوم (علیهم‌السلام) است، و دارای ۱۴ باب در مسائلی از این دست است. ۱ - وجه تسمیهواژه «معینیّه» از آن رو در نامگذاری آن به کار رفته که مؤلّف آن را برای سلطان معین‌الدین ابونصر احمد بن فضل بن محمود گردآورده است. ۲ - محتواکتاب درباره آداب و سنّت ها و اعمال و ادعیه زندگی روزانه بر پایه روایات وارده از امامان معصوم شیعی (علیهم‌السلام) است، و دارای ۱۴ باب در مسائلی از این دست است: جامه پوشیدن، گرمابه رفتن، شانه کردن و آرایش و پیرایش موی، ناخن گرفتن و کارهایی مانند آن، نگریستن، شنیدن، خوردن، بازرگانی، زناشویی، زادن و پرورش نوزاد، خفتن و بیدار شدن، آداب دو حالت خواب و بیداری، مسافرت و آداب و ادعیه ختم کتاب. ۳ - توصیف کتابنویسنده در آغاز می‌گوید: کاری بهتر از این ندیدم که دست به تألیف کتابی بزنم حاوی فصل هایی درباره آداب و ادعیه و اعمالی که با مراعات آن ها، امید پاداش فراوان می‌رود. من این مطالب را از روایات اهل بیت (علیهم‌السّلام) (با حذف سندها) آوردم. ۴ - نسخ خطیاز این کتاب نسخه‌های خطی متعددی در کتابخانه‌های ایران موجود است: کتابخانه آستان قدس رضوی، کتابخانه دانشکده الهیات دانشگاه تهران، کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران و کتابخانه ملی. کتاب مکارم الاخلاق نوشته فرزند مؤلّف، مستدرک و متمّم این کتاب است. [۱]
آستان قدس، فهرست، ج۱، ص۱ـ۲.
[۳]
دانشکده ادبیات تهران، فهرست خطی، ج۸، ص۸.
[۴]
کتابخانه مرکزی، فهرست خطی، ج۸، ص۱۵۲.
[۵]
کتابخانه مرکزی، فهرست خطی، ج۱۵، ص۱.
[۶]
کتابخانه ملی، فهرست خطی، ج۱۰، ص۵۸۲.
[۷]
کریمیان، حسین، طبرسی و مجمع‌البیان، دانشگاه تهران، ۱۳۶۱ش، ج۱، ص۲۶۱.
۵ - فهرست‌منابع(۱) آستان قدس، فهرست. (۲) آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذّریعه الی تصانیف الشیعه. (۳) دانشکده ادبیات تهران، فهرست خطی. (۴) کتابخانه مرکزی، فهرست خطی. (۵) کتابخانه ملی، فهرست خطی. (۶) کریمیان، حسین، طبرسی و مجمع‌البیان، دانشگاه تهران. ۶ - پانویس
۷ - منبعدانشنامه بزرگ اسلامی،مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «الآداب‌الدینیه للخزاده‌المعینیه»، شماره۱۱۶. |